Saturday, October 31, 2009

भोलि खोज्दै उठे

-मंजु मार्मिका
भुत थियो दुःखदायी
वर्तमान झनै
युगले हातहरु फैलाएको बेला
शुन्य ति हातहरुमा
पुर्याउन केही कुरा
सानो एउटा झोली खोज्दै उठे

विशाल यो धर्तिमाथि
च्यतिएको पहिरन र भित्ता सँग साथ माग्दै
कति पाइला चालिए होलान
भारी बोक्ने दाइको ज्यान कुन नदीमा मिल्यो होला
त्यही पिडामा भाउजुको मुटु कति दुख्यो होला
पिठ्युमा छोरा बोकी बालुवा चाल्दै गर्दा
हराएकी ती दिदीको चोली खोज्दै उठे ।

अझै देख्छु यत्रतत्र
सन्तान मर्दा धन्य भनी आफ्नो मन थाम्नेहरु
भोकै बसी नाङ्गै बसी
आउने दिन गन्नेहरु
सन्तानको कात्रोभित्र चिहाइ हेर्दा
विजयको मुहार देख्हरु
बाचीरहोस देश भन्दै
जीवन बली दिनेहरु
तिनकै निम्ति आवाज दिन बोलि खोज्दै उठे ।
गर्भमै हुदा ऋणको भारी बोकेर
चुक्ता गर्न हली बन्ने काले दाइले
परम्परा जोगाउन भारि बोक्ने भरिया भाइले
अरुका निम्ति पसिना कतिन्जेल चुहाउनु
कोही मान्छे
कन्दमुल नपाएर त्यागीराछन जीवन
कोही मान्छे आरामले सजाइराछन जीवन
फटाहा र शोषकको अन्त्य आजै गर्न
विचारको गोलि खोज्दै उठे ।

पानी सधै दख्खिन बगी उतै जानु पर्ने त हो
फर्किएर यतै आयो
जाने ठाउँमा जाल बुन्यो कस्ले
साध मिच्न सिपालु छन भन्ने थाहा पाए
सिमानाको निकै वर ढोका थुन्छ कस्ले
त्यै ढोकालाई फुटाएर
गन्तव्यमा पुग्नलाई टोली खोज्दै उठे ।

गोरुलाई गाई बनाई दुध माग्नेहरु
आफ्नै प्वाँखको साहरामा उडने चराहरुलाई
पिजडामा राखी-राखी कष्ट दिनेहरु
अटन सक्छन यहाँ ठुल्ठूला महल र पुजिपतिहरु
सक्दैनन रे अटाउन सर्वहारा र झुपडिहरु
हिजो यस्तै अन्याय भोआज अत्याचार
बनाउनलाई बराबरसुन्दर त्यो भोलि खोज्दै उठे ।

दिदिको त्यो चोली खोज्दै उठे ।
विचारको गोली खोज्दै उठे ।

Saturday, October 24, 2009

नमूना गाउँ

-नदीश
गोठालाहरु
साँढे जुधाउँछन्र

डीलमा बसेर
खूब रमाउँछन्

छिमेकीहरु
चल्ला जिप्ट्याउँछन्र

गाउँमा स्याल पस्यो भनी
खूब कराउँछन्

जुकाहरु
जुत्तादेखि डराउँछन्

भरियाको खून चुसेर
खूब अघाउँछन्

झाँक्रीहरु
भूत-प्रेत भगाउँछन्र

मसानघाटमा हिँड्न
खूब डराउँछन्म

म हर्षित छु
मेरो गाउँपनि
मेरो सिंहदरबारभन्दा कम छैन

आमाको माया

-नाकिमा
हिउँ रहेछ पग्लिरहन्छ
नदी रहेछ बगिरहन्छ
आमाको माया

आफ्नै मनले धोका देओस्
वेदनाको पोका देओस्
आकार रहेछ बढिरहन्छ
आकाश रहेछ फैलिरहन्छ
आमाको माया

जति टाढा उति गाढा
फुलिदिन्छ बीच काँडा
यात्रा रहेछ लम्बिरहन्छ
यात्री रहेछ लम्किरहन्छ
आमाको माया

आगोमा नाचिदिने
मृत्युमा बाँचिदिने
मैन रहेछ जलिरहन्छ
दियो रहेछ बलिरहन्छ
आमाको माया

Saturday, October 17, 2009

नागासाकी फुल्यो

-विशद
धर्ती फेरी फुल्ने गरी नागासाकी फुल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

मस्तिष्कमा राज गर्न खोज्नेहरु
हेरकालगति आफ्नो आफै रोज्नेहरु
हेरबन्दुकको गोली फेरी तिम्रोतिर चल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो
अणुबम बेचिकन शान्ति सन्देश छर्छौ
सुरजको प्रकाशलाई हत्केलामा भर्छौ

हिजो बोल्न नसक्नेले आज युद्ध लड्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो
तिम्रै जन तिम्रै निम्ति भारी पर्ने भए
सत्ता तिम्रो गिराउन मरी मेट्ने भए

तिम्ले आफ्ना ठान्ने पनि सत्यतिर झर्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो
धर्ती फेरी फुल्ने गरी हिरोशिमा फुल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो